‘Welk werk past het best bij een cliënt met de hoogsensitieve eigenschap?’, vroeg een loopbaancoach mij na afloop van een presentatie die ik had gegeven over “herkennen en begeleiden van cliënten met de hoogsensitieve eigenschap”. Tja, die vraag wordt wel vaker gesteld. Het antwoord is dat er niet zoiets is als een specifiek beroep, functie of branche voor een HSP.
Branche
‘Is er dan helemaal niets algemeens te zeggen wat passend is voor de HSP?’ Mijn ervaring is dat de HSP vaak mensgericht werk doet. Iets voor de ander betekenen. Zoals coaches, begeleiders, verpleging, ondersteunende (administratieve) functies. In het onderwijs zie je ze ook vaak. Vaak meer op de achtergrond, niet direct in contact met andere mensen. Bijvoorbeeld als onderzoeker. En, als creatieve denkers, bijvoorbeeld in de kunst of cultuur. Je vindt ze in loondienst of als zzp’er. Ook kiest men vaker voor de non-profit dan voor een commerciële organisatie, om zich verbonden te voelen met de missie en visie van de organisatie.
Functie
Je verbonden voelen betekent niet dat de functie-inhoud aansluit en/of de werkomgeving en werkomstandigheden automatisch goed aansluiten bij deze hs werknemer. Zo is uit onderzoek onder verpleegkundigen (M.J. Bresser, 2023) gebleken dat 62% van de verpleegkundigen zich herkende in de hoogsensitieve eigenschap maar ook aangaven last te hebben van deze eigenschap in het werk. Dit komt omdat bij de inrichting van het werk geen rekening wordt gehouden met de hs eigenschap. Het onderzoek geeft ook aan hoe de werkgever de werkomgeving kan aanpassen voor de hoogsensitieve werknemers. Maar of dit de werkgever dat gaat doen?
Zingeving
Dat HSP’s vaker dan niet HSP’s naar de missie en visie van de een organisatie kijkt, komt denk ik, omdat de HSP op zoek is naar zingeving in het werk. Dat is voor iedere HSP weer anders. Voor mij bijvoorbeeld is zingeving in het werk dat ik iets kan betekenen voor de neurodivergente, hoogsensitieve en hoogbegaafde werknemer of werkzoekende. Dat geeft mij inspiratie en motivatie.
‘Hoe kan ik de cliënt helpen met het ontdekken van zingeving?’, vroeg deze loopbaancoach. Onderzoek samen met de cliënt de werkwaarden, het thema van de cliënt: wat is de rode draad in de werkzaamheden van de cliënt? Wanneer is de cliënt in flow?
Zingeving en dan?
‘Als je dan de zingeving, de missie, het thema hebt gevonden met de cliënt, wat is dan de volgende stap?’ vroeg zij. ‘Kijk je dan naar de werkervaring en ga je daar een nieuwe baan bij vinden die aansluit bij de zingeving van de client?’ In eerste instantie lijkt dat misschien de meest logische methode. Maar vaak zijn hoogsensitieve cliënten met een loopbaanvraag niet voor niks op zoek naar (ander) werk. Ze zijn nogal eens tegen grenzen aangelopen en kunnen daar niet precies de vinger opleggen. Want collega’s kunnen wél gewoon dat werk doen in die omgeving. Dat de client tegen die grenzen aan is gelopen, komt door het grote talent om zich aan te passen, zich afstemmen op de omgeving. Ook als het niet goed is voor de HSP zelf. Door al dat afstemmen op de ander, de collega’s, de organisatie, de regels en processen, heeft hij niet meer door welke talenten en vaardigheden hij zelf van oorsprong heeft. Achteraf ziet de cliënt dat hij zich te vaak heeft aangepast om op de manier van de anderen te werken en daardoor niet meer weet wat hij zelf kan en wil. Dus voordat je samen op zoek gaat naar nieuw werk, ga eerst onderzoeken wat hoogsensitiviteit betekent voor de cliënt in relatie tot werk. Het zou best eens kunnen dat je daar eerst mee aan de slag moet gaan voordat je op zoek kunt gaan naar zingeving in het werk.
Maria met een missie
Vanuit mijn missie en visie om iets te betekenen voor de neurodivergente, hoogsensitieve en hoogbegaafde werknemer of werkzoekende heb ik het boek Hoogsensitiviteit werkt! geschreven.
In dit boek vind je opdrachten die je kunt inzetten om samen met de cliënt zingeving in werk te ontdekken. En om meer inzicht te krijgen hoe je cliënt en jij zelf hoogsensitiviteit (nog) beter kan inzetten in je werk.
Informatie hierover kun je vinden op https://hoogsensitiviteitwerkt.nl/.